Galaktyki karłowate nie mają halo ciemnej materii? Badania wspierają hipotezę MOND
18 sierpnia 2022, 09:35Badanie grawitacyjnych deformacji galaktyk karłowatych wydaje się wspierać zmodyfikowane teorie grawitacji, a nie teorię o istnieniu ciemnej materii. Ciemna materia to kluczowy element standardowego modelu kosmologicznego, a jej istnienie wynika z teorii względności Einsteina. Międzynarodowy zespół naukowy opublikował wyniki badań, które są niekompatybilne z modelem Lambda-CDM – jednym z najpowszechniej uznawanych modeli kosmologicznych – a wspierają alternatywną zmodyfikowaną dynamikę newtonowską (MOND)
Nietoperze chronią lasy przed owadami
2 listopada 2022, 17:30Bez nietoperzy owady żerujące na młodych drzewka drzew uszkadzałyby je 3 do 9 razy bardziej niż robią to w obecności tych latających ssaków, przekonują naukowcy z University of Illinois. Takie wnioski płyną z badań opublikowanych na łamach Ecology.
W Norwegii odkryto najstarszy kamień runiczny
18 stycznia 2023, 11:38Norweskie Muzeum Historii informuje o odkryciu najstarszego kamienia runicznego. Jesienią 2021 roku archeolodzy z Muzeum badali cmentarzysko w pobliżu Tyrifjorden niedaleko Oslo. W jednym z grobów trafili na kamień runiczny, a spalone kości i węgiel drzewny pozwoliły na przeprowadzenie datowania. Okazało się, że to najstarszy znany zabytek tego typu.
Przy udziale polskich naukowców powstał prototyp kriomodułu dla potężnej „fabryki neutrin”
9 marca 2023, 09:17Technicy z Fermi National Accelerator Laboratory ukończyli prototyp specjalnego nadprzewodzącego kriomodułu, jedynego takiego urządzenia na świecie. Projekt PIP-II, w którym udział biorą też polscy naukowcy, ma na celu zbudowanie najpotężniejszego na świecie źródła neutrin. Zainwestowała w nie również Polska.
Oglądając wielokrotnie zdjęcia żywności, czujemy się najedzeni
30 maja 2023, 08:10Internet pełen jest zdjęć jedzenia. Widzimy je i w mediach społecznościowych, i na witrynach WWW, i na reklamach. Wiele z nich prezentowanych jest po to, by wywołać w nas chęć zjedzenia konkretnej rzeczy czy dania. Widok żywności ma spowodować, że staniemy się głodni. Jednak badania przeprowadzone przez naukowców z Aarhus University pokazują, że prezentacja zdjęć z jedzeniem może mieć na nas przeciwny wpływ. Szczególnie, jeśli wielokrotnie widzimy tę samą potrawę.
Badania DNA zdradzają, skąd pochodziła służba Inków w Machu Picchu
31 lipca 2023, 12:58Zachowana historia imperiów to przede wszystkim historia ich elit. To po nich pozostają wspaniałe zabytki archeologiczne czy zabytki pisane. Nie inaczej jest w przypadku państwa Inków. Jednym z najbardziej znanych stanowisk archeologicznych związanych z Inkami jest Machu Picchu, pałac rodziny królewskiej, centrum ceremonialne i gospodarcze. Niedawno przeprowadzone w nim badania sugerują, że powstało dekady wcześniej, niż dotychczas przypuszczano i należy zmienić chronologię historii Inków. Teraz zaś naukowcy wykorzystali DNA by określić miejsce pochodzenia służby królewskiej, yanacona i aclla, przebywającej w Machu Picchu.
Dysk akrecyjny czarnej dziury zobrazowany w skali poniżej 1 parseka. Uczeni odkryli fontannę gazu
6 listopada 2023, 10:01Międzynarodowy zespół badawczy zobrazował okolice czarnej dziury z bezprecedensową rozdzielczością bliską 1 roku świetlnego. Tak duża rozdzielczość pozwala na obserwowanie przepływu gazu w bezpośrednim sąsiedztwie czarnej dziury i badanie różnych faz otaczającego dziurę gazu – plazmowej, atomowej i molekularnej. Przede wszystkim zaś umożliwiła lepsze opisanie przepływu gazu z dysku akrecyjnego i wykazanie, że jest on spowodowany niestabilnością grawitacyjną. Naukowcy zauważyli, że znaczna część gazu jest odrzucana od czarnej dziury w formie atomowego i molekularnego odpływu. Gaz ten następnie wraca i zjawisko odpływu znowu ma miejsce. Całość przypomina fontannę wydobywającą się z czarnej dziury.
Biegun południowy Księżyca, gdzie mają lądować Artemis III, to niezbyt bezpieczne miejsce
31 stycznia 2024, 13:41Misja Artemis 3, w ramach której ludzie mają wrócić na Księżyc, będzie lądowała w pobliżu bieguna południowego Srebrnego Globu. Jednak, jak się okazuje, nie jest to zbyt bezpieczny region. Naukowcy z University of Maryland poinforomwali właśnie, że – z powodu kurczenia się Księżyca – na jego biegunie południowym istnieją uskoki, które powiązano z silnym trzęsieniem zarejestrowanym ponad 50 lat temu przez sejsmometry Apollo
Wytępienie roślinożerców wpływa na interakcje roślin z patogenami
9 maja 2024, 10:43Naturalni wrogowie – patogeny, roślinożerne bezkręgowce i ssaki roślinożerne – odgrywają duża rolę w kontrolowaniu populacji i dynamiki roślinności, wpływając na jej różnorodność. Brazylijscy naukowcy postanowili zająć się bardzo słabo poznanym obszarem wzajemnych zależności ze świata przyrody, a mianowicie wpływem lokalnego wytępienia dużych roślinożerców na dynamikę interakcji pomiędzy patogenami a roślinami. Ich badania przyniosły niespodziewane wnioski.
Warany z Komodo wzmacniają zęby żelazem
26 lipca 2024, 09:32Zęby waranów z Komodo są pokryte żelazem, donoszą naukowcy z King's College London. Odkrycie może wyjaśniać, jak to się dzieje, że zęby waranów wciąż pozostają ostre oraz mogą dostarczyć informacji o tym, w jaki sposób drapieżne dinozaury zabijały i pożerały swoje ofiary. Warany z Komodo to największe żyjące obecnie jaszczurki. Średnia masa dorosłych osobników sięga 80 kilogramów. Są bardzo skutecznymi drapieżnikami o zakrzywionych zębach, podobnych do zębów wielu mięsożernych dinozaurów.
